Röportaj Konuğu : Türker TÜRKEM

Sempozyumun yanı sıra fuarın da bulunduğu programda ÇEKÜD de yer alarak stand açtı.Bu program kapsamında fuar alanında çeşitli kurum ve kuruşları ziyaret ederek bunlarla bir dizi söyleşiler gerçekleştirdik. MEMTEK – Membran Teknolojileri Araştırma Merkezi ve İSTAÇ A.Ş. ile yapmış olduğumuz bu röportajları istifadenize sunuyoruz.

MEMTEK – Membran Teknolojileri Araştırma Merkezi

ÇEKÜD: Sizi tanıyabilir miyiz öncelikle?

MEMTEK: Benim ismim Türker Türkem. Fırat Üniversitesi Çevre Mühendisliği Bölümü mezunuyum. İstanbul Teknik Üniversitesi’nde yüksek lisans yapıyorum ve ayrıca MEMTEK’te çalışıyorum. Şu an Devlet Planlama Teşkilatı tarafından desteklenmekte olan bir proje üzerinde çalışıyoruz. Projenin DPT tarafından da desteklenmesi önemi hakkında fikir verebilir kanaatindeyim.

ÇEKÜD: Evet kesinlikle. MEMTEK zannediyorum İstanbul Teknik Üniversitesi bünyesinde kurulacak bir araştırma merkezi. Kısaca bahsedebilir misiniz?

MEMTEK: Prof. Dr İsmail KOYUNCU önderliğinde yürütülen bir proje. İstanbul Teknik Üniversitesi ‘nde bulunan bilim ve teknoloji parkı içerisinde yer almakta. İnşaatımız devam ediyor. Bunun yanı sıra cihaz alımlarımız sürüyor. 2010 yılının sonu itibari ile yüzde yüz faaliyete geçmiş olmayı ümit ediyoruz.

ÇEKÜD: Planlanan çalışmaları nedir? Bu araştırma merkezinde neler yapılacak?

MEMTEK: İlk amacımız ülkemizde üretilmeyen bugüne kadar girişim dahi olmamış membranlarınüretimi üzerine çalışacağız. Öncelikli amacımız bu.

ÇEKÜD: Yeri gelmişken halk tarafından bilinen membran binalarda ses ve su geçirimini önlemek amacıyla kullanılan bir malzeme olarak biliniyor. Ancak şu an bünyesinde bulunduğumuz bu kongrede bahsedilen membran çok daha farklı. Çok teknik olmasa da MEMTEK’in üretmeyi arzuladığı membran nedir?

MEMTEK: Membran buyurduğunuz gibi çatıların üzerine serilen hava, ses, su geçirimini engelleyen bir malzeme olarak kullanılmakla birlikte, Çevre Mühendisliğinde su arıtımı için kullanıyor,suyun içerisinde istenmeyen maddeleri ayırmak için kullanılıyor. Bu çok özel bir teknoloji,  su geçiyor ama suyun içerisinde bulunan hormonlar, virüsler, istenmeyen katı maddeler sudan uzaklaştırılabiliyor. Suyun yüksek verimde arıtılmasını sağlıyor. Polimerik malzemeden yapılmış membranın farklı çeşitleri var. Çarşaf gibi düz olanları var, ince boru şeklinde olan membranlar var. Membranların dış yüzeyleri nanometrelerle ölçülen gözenekli yapıya sahip. Gözenekli yapıyı gözle görmemiz imkansız. ilk bakışta düz gibi gelir ama elektron mikroskobuyla baktığımızda gözenekli olarak gözüken yapı su arıtımı gerçekleştirmektedir.

ÇEKÜD: MEMTEK sadece İstanbul Teknik Üniversitesi bünyesinde mi olacak?

MEMTEK: Hayır, 6 Üniversitemiz var. Bunlar bize projede teknik destek verecek üniversiteler. Daha sonra

Türkiye’de bu konu üzerinde çalışmış diğer Üniversiteleride bu projeye dahil etmek istiyoruz biz. Yani membran üretimi konusunda Türkiye genelinde birliktelik oluşturmak istiyoruz. Şu an mevcut üniversiteler, İstanbul Teknik Üniversitesi başta olmak üzere, Gebze İleri teknoloji Enstitüsü, Fırat Üniversitesi, Süleyman Demirel Üniversitesi, Pamukkale Üniversitesi, Yıldız Teknik Üniversitesi. Bu saydığım Üniversiteler içerisinde bu konuyla ilgilenen hocalarımız bize teknik destekte bulunacak. Kendi çalışmalarını daha önceki tecrübelerini bizimle paylaşacak.

ÇEKÜD: Peki, bu arıtma yöntemini “Membran Prosesi” olarak adlandırırsak membran prosesini diğer arıtma yöntemlerinden ayıran en önemli farklar nedir?

MEMTEK: ilk başta normal konvensiyonel sistemlere göre arazi bakımından (kapladığı alan bakımından) çok büyük avantaj sağlıyor. Bunun haricinde yüksek verimde su arıtımı sağlıyor.

ÇEKÜD: Verim oran olarak nedir?

MEMTEK: %99,9 verimle çalışan sistemler bunlar. Zaten membran sistemleri dört farklı grupta toplanıyor. Mikrofiltrasyon, Ultrafiltrasyon, Nanofiltrasyon,Ters Osmoz. Elde temek istediğiniz su kalitesine göre sistem prosesini değiştirebiliyorsunuz. Geçmiş yıllarda membranlar çok pahalı sistemlerdi. O yüzden pek fazla kullanılmıyordu. Fakat teknoloji geliştikçe malzeme yönünden ilerleme kat edildikçe membran üretim maliyetleri de azaldı. Böylece su arıtımında kullanılmaya başlandı. Ülkemizde de son yıllarda başta İSTAÇ olmak üzere birçok arıtma tesisinde membran kullanılıyor. Çünkü Türkiye su zengini bir ülke değil ve hatta önümüzde ki yıllarda su stresine girmesi bekleniyor.

ÇEKÜD: Yani şu anda olmasa bile ilerde su sıkıntısı yaşayacak.

MEMTEK: Kesinlikle. Bu sebeple önümüzdeki 10 yıl içerisinde membran pazarının üç kat büyümesi bekleniyor. Dünya’da da Türkiye’de de böyle.

ÇEKÜD: Bu arada fuara katılım zannediyorum biraz daha Orta Doğu’dan ve Uzak Doğu’dan gözlemlediğimiz kadarıyla. 

MEMTEK: Haklısınız. Çünkü Dünya’da ki membran pazarı %50 ile Orta Doğu. İçme sularını denizden temin ediyorlar. Yada en ekonomik yolu denizden temin etmeleri. Memran prosesi ile deniz suyu kullanılabilir hale getirilebiliyor. MEMTEK olarak bizim amaçlarımızdan biriside önce Türkiye ihtiyacını karşılamak, ardından Orta Doğu’ya açılabilmek. MEMTEK’i ve projelerimizi anlattığımızda bu heyecanla karşılanıyor. Yüksek Lisans, Doktora yapmak için buraya gelmek isteyenler oldu. Bize gelin beraber yapalım diye teklifte bulunanlar. İnşaAllah güzel olacak, çok umutluyuz. MEMTEK’te sadece membran üretimi değil aynı zamanda membran otopsisi de olacak. Şu an ülkemizde uygulaması yok.

ÇEKÜD: Kısaca bahsedebilir misiniz? Nedir Membran Otopsisi?

MEMTEK: Membran otopsisi şöyle bir şey, tıkanan membranın tıkanma sebeplerini araştırabilmek için oluşturulmuş bir sistem. Elektron mikroskoplarla inceleniyor Membran. Neden tıkandığı araştırılıyor. Otopsi dediğimiz bu. Bu yurt dışında çok fahiş fiyatlara yapılıyor.

ÇEKÜD: Aslında şimdi Membran ile ilgili ne kadar teknik şey anlatırsak anlatalım deniz suyundan içme suyu üretilebildiğini duymuş olmamız membranın çok ileri bir teknoloji olduğunu belirtmesi açısından güzel bir örnek oldu. Çok teşekkür ediyoruz. Çalışmalarınızda başarılar dileriz.